Kahve nesillerdir sevilerek içilen bir içecekken günümüzde çok daha yaygın içilmeye başlanmıştır. Keyifli sohbetlere eşlik etmesinin yanı sıra sağlığa olan faydalarıyla da kendinden söz ettirmeye başlayan kahve özellikle sporcular tarafından da fonksiyonel olarak da kullanılmaya başlanmıştır. Bu noktada önemli olanlar ise hangi kahvenin nasıl ve ne zaman içildiğidir.

Haydi, en çok tercih edilen kahveleri inceleyelim.

Türk kahvesi: Özelliklerinden bir tanesi çok ince çekilmiş olmasıdır. Köpüklü ve sert bir kahvedir.

Filtre Kahve: Orta kalınlıkta çekilen kahve çekirdeklerinden özel kahve makineleri ya da french press ile demlenmesiyle hazırlanan bir kahve türüdür. Yüksek orandaki kafein ile çalışmaya odaklanma konusunda yardımcıdır. Uyarıcı etkisi vardır. 1 bardak şekersiz filtre kahve 2 kalori, 0.24 gram protein, 0.08 gram yağ, 4.22 mg sodyum içerir. Karbonhidrat ve lif içermez.

Espresso: İnce çekilmiş kahve çekirdeklerinin ağırlık yerine basınç kullanılarak demlenmesi ile hazırlanan İtalyan kahvesidir. Cappuccino, americano gibi pek çok kahve espresso kahvesi kullanılarak hazırlanır.

Cappuccino: Sıcak süt ve süt köpüğünden yapılır.  1/3 espresso, 1/3 süt ve 1/3 süt köpüğünden oluşur. 1 fincan yaklaşık 140 kkaldir.

Americano: Espressoya sıcak su eklenen kahvedir. Yoğunluk ve tat yönünden filtre kahveye benzerdir. 1 fincan yaklaşık 6 kkaldir. 

Machiato: Espressonun üzerinde çok az süt köpüğü eklenerek elde edilir. 1 fincan yağsız süt ile yapılan machiato yaklaşık 97 kkaldir. 

Latte: 1 ölçü kahveye 2-3 ölçü süt ilave edilerek yapılır. Kahve ocak üstü ısıtıcılarda yapılır. Aynı anda süt kaynatılmaz ısıtılır.1 fincan yağlı süt ile 113 kkal, yağsız süt ile 67 kkal.

Mocha: Lattenin bir türüdür. Süt, süt köpüğü ve çikolatanın birleşimiyle yapılır. 1 fincan yağsız süt ile yapılan mocha 153 kkaldir. 

Corretto: Espressoya likör ilave edilmesiyle yapılır. Likör olarak genellikle grappa, sambuca veya brandy tercih edilir. 1 fincan yağlı süt ile yapılan yaklaşık 250 kkal, yağsız süt ile yapılansa 220kkal.

İrlanda kahvesi: İrlanda dilinde Caife Gaelach olarak adlandırılır. Sıcak kahve, İrlanda viskisi ve şekerin kokteyl olarak hazırlanmasıyla yapılır. Üstüne krema eklenir. 1 fincan yaklaşık 210 kkaldir. 

Ne zaman içelim?

Çalışmalar kafein alımının geçici de olsa enerji harcamasını arttırabileceğini ve metabolizmayı hızlandırabileceğini göstermektedir. Spordan yaklaşık yarım saat önce alınan kafeinin de spor performansını olumlu yönde etkilediği bilinmektedir. Güncel çalışmalar kafeinin fiziksel performansı %10’a kadar arttırdığını göstermektedir. 

Ne kadar ve ne içelim?

Kafeinin performans üzerine olumlu etkileri bilinmektedir. Kahve de yaygın olarak kullanılan kafein kaynağıdır. Önemli olan nokta ise hangi kahvenin ne kadar içilmesi gerektiğidir. Kahveden maksimum fayda sağlanabilmesi için krema, şeker ve şurupların eklenmediği kahvelerin tercih edilmesi önemlidir.

Yüksek miktarda kafein bazı sağlık sorunlarını beraberinde getirebileceği için gün içinde alınan kafein miktarı maksimum 300 mg da tutulmalıdır. Kafeini kahve dışında farklı kaynaklardan da alabiliyoruz. Bu nedenle 2 fincanda sınırlı tutulması doğru olacaktır. 

Aynı zamanda kahvenin diüretik etkisi olduğu için mutlaka yeterli su içip içilmediği kontrol edilmelidir. Özellikle de performans arttırmada en önemli sıvının su olduğu unutulmamalıdır. 

Bazı kahvelerin kafein miktarları: 

Bir fincan Türk kahvesi yaklaşık 60 mg 

Filtre kahve yaklaşık 150-200 mg

Espresso yaklaşık 100 mg 

Americano yaklaşık 100 mg 

Kahve mi çay mı?

Bir bardak çayda ortalama 50 mg kafein bulunmaktadır. Yeşil çayın kafein miktarı siyah çaya göre biraz daha azdır ancak çok büyük bir fark yoktur. Çay da tercih edilebilir. Ancak kahvenin içindeki ve çayın içindeki antioksidan maddeler farklıdır.

Diyetisyen Deniz Zünbülcan