Bir bisikletli olarak, “Strava’da yoksa o etkinlik yapılmamıştır” denildiğini duymuşsunuzdur. Evet, Strava bisiklet sporu yapanların büyük çoğunluğu için bir sosyal buluşma ve paylaşma hatta yarışma noktasıdır. Sürüşümüzü yaparken ya bir GPS’li bisiklet bilgisayarı ile ya da cep telefonumuzdaki bir uygulama ile kayıt yapar ve bunu Strava’ya yükleriz. Kayıt sırasında karşılaştığımız aksaklıklar, belki de tüm kaydın kaybolması gibi durumlar bizi gerçekten de üzer. 

Peki bu kayıt nedir? Strava’ya yüklenen nedir? Bu sorunun çok basit bir genel cevabı var: Bir dosya. Ama elbette durum bu kadar basit değil ve belki de beklenenin de ötesinde çok karışık. 

Önce nelerin “kaydedildiğine” bir bakalım… Öncelikle konum verisi kaydedilir. Bu veri kullanılan cihazın GPS modülünden gelir ve enlem ve boylam olarak konum, hız ve yükseklik temel verilerini kapsar ve önemli bir veri olarak her veri “paketi” bir zaman bilgisi yani “timestamp” içerir. Bu veri paketleri genellikle bir saniye aralıklarla yapılan kayıtlardır. “Temel paketin” içeriğine nabız, kadans, güç ve ısı verileri de eğer ilgili veri için bir cihaz kullanılıyorsa eklenir. 

Bu veri paketine örnek olarak böyle bir kayıt görebiliriz:

<trkpt lat=”38.3912610″ lon=”27.0957560″>

 <ele>9.8</ele>

 <time>2021-02-12T12:10:05Z</time>

   <extensions>

    <gpxtpx:TrackPointExtension>

     <gpxtpx:atemp>22</gpxtpx:atemp>

     <gpxtpx:hr>108</gpxtpx:hr>

     <gpxtpx:cad>79</gpxtpx:cad>

    </gpxtpx:TrackPointExtension>

   </extensions>

</trkpt>

Bu kayıtta “power”-güç verisi dışında yukarıda saydıklarımız bulunmakta. Biraz incelersek aşağıdakileri çıkarabiliriz. 

Enlem: 38.3912610

Boylam: 27.0957560

Yükseklik: 9.8

Zaman: 2021-02-12 12:10:05

Isı: 22

Nabız: 108

Kadans: 79

Bu tür “kayıt paketleri”nin dışında dosyanın başında bir takım verieri içeren başka bilgiler de bulunmaktadır. Bu yukarıdaki veri paketi bir .GPX dosyasından alınmıştır. 

Buraya kadar en azından bir fikir vermişizdir. Elbette iş bununla kalmıyor. Zaman içinde veri dosyalarının biçimlerini kendine göre belirleyerek kullanan firmalar günümüzde bazı “standart” yapılara gelinceye kadar çok farklı dosya biçimleri tanımlayıp kullanmışlardır. Şu an için kullanımda önemli olanları sayarsak: GPX, TCX, FIT ve PWX dosyalarından bahsedebiliriz. 

Bunlardan FIT haricindeki dosyalar “okunabilir” metin dosyalarıdır. Yukarıda verdiğimiz örnekte bunu görebiliyoruz. FIT dosyası ise “binary” denilen ve bir metin düzenleyicide “okunamayan” türde bir dosya biçimidir. Farklı tipte dosyaların hem iyi hem de kötü tarafları bulunmakta. Okunabilir dosyalar bir metin düzenleyici ile görüntülenip değiştirilebilirler. FIT dosyaları için bu işlem bazı araçlar ile yapılabilir. Bu iki sınıf dosya arasında önemli bir fark ise dosya boyutudur. FIT dosyaları “kilo-byte”(1000 byte) mertebesinde iken diğer dosyalar “mega-byte” 

(1000000 byte) mertebesinde yer kapsarlar. Yani 1000 misli fazla yer tutabilirler. Bu durum cep telefonu gibi yeterli belleği olan cihazlar için bir sorun olmasa da GPS’li bisiklet bilgisayarları için FIT dosyalarının kullanımı avantaj sağlamaktadır.

Etkinlik dosyalarımızın değerlerini ve grafiklerini Strava’da görmek herkes için geçerli olsa da bunları mesela bilgisayarınızda istediğiniz gibi görüp incelemek ve hatta değiştirmek ve düzeltmek isterseniz bazı uygulamaları kullanmanız gerekir. Bunlardan seçtiklerimiz, GPXSee, GPXVisualizer, FitFileViewer, FitFileTools ve Combine GPX TCX FIT uygulamalarıdır. 

Bu uygulamalar herkesin kolay öğrenip kullanabileceği uygulamalardır. Kullanmak için biraz İngilizce gerekse de bunu Google Çeviri ile bile halletmek mümkündür. Kullanmasının öğrenilmesi bile zaman alacak ama çok ileri seviyede işleve sahip, bireysel kullanıcıların yanısıra eğitmenlerin de tercihi olacak uygulamaları gelecek sayılarımızda ele alacağız. 

GPXSee

Oldukça fazla sayıda farklı formattaki dosyalarınızı görüntülemek için bilgisayarınızda  kullanabileceğiniz GPXSee uygulaması OSX, Linux ve Windows işletim sistemlerinde kullanılabilen bir uygulama. GPLv3 özgür yazılım lisansına sahip olan uygulamayı kullanıcı tam olarak özgürce kullanma hakkına sahip. 

GPX, TCX, FIT, KML, NMEA, IGC, CUP, SIGMA SLF, Suunto SML, LOC, GeoJSON, OziExplorer (PLT, RTE, WPT), Garmin GPI & CSV ve geotagged JPEG dosyaları gibi pek çoğumuzun adını bile duymadığı GPS kayıt dosyasını açıp harita üzerinde görüntülenmesini sağlıyor. 

GPXSee rotaya ek olarak yükselti, hız, nabız, kadans, güç, ısı ve vites bilgilerinizi de görüntüleyebilmekte. Sadece sabit bisiklet ya da çalıştırıcı üzerinde yapılan antrenmanları görüntülemesini beklemeyin. 

Combine GPX TCX FIT

GOTOES Utilities for Strava araçları arasından GPX, TCX veya FIT dosyalarını birleştiren araca 

https://gotoes.org/strava/Combine_GPX_TCX_FIT_Files.php

adresinden ulaşabilir ve ücretsiz olarak kullanabilirsiniz. 

Uygulama ile desteklenen formattaki dosyaları iki farklı şekilde birleştirmek mümkün. İlki iki dosya olarak kaydedilmiş birbirinin devamı olan iki etkinliği birleştirmek, ikincisi ise aynı etkinliği farklı içeriklerle, mesela birinde olmayan nabız bilgilerini diğerine eklemek şeklinde birleştirebilirsiniz. Ayrıca bir tek dosyayı yükleyip, isterseniz bazı özelliklerini değiştirerek, farklı bir formatta, mesela bir .fit dosyasını .gpx olarak kaydetmek için de kullanabilirsiniz.

Ailenin bir diğer üyesi olan “Add Time Stamps to FIT, TCX, or GPX Files” aracını da kullanarak dosyalarınız üzerinde bazı zaman düzeltmeleri yapmanız mümkün.

Fit File Tools

Bir metin düzenleyicide “görüntülenemeyen” ve “düzenlenemeyen” FIT dosyaları için bu işleri yapabileceğiniz araçlar önem taşıyor. FitFileTools bir “online” uygulama ve 

https://www.fitfiletools.com/#/top

adresinden ücretsiz olarak erişilip kullanılabiliyor. 

Uygulama kendi içinde 8 farklı aracı içermekte:

 “Field Stripper-Alan Silici”, “File Combiner-Dosya Birleştirici”, “Time Adjuster-Zaman Düzenleyici”, “Power Adjuster-Güç Düzenleyici”, “Section Remover-Bölüm Silici”, “Device Changer-Cihaz Değiştirici”, “Corrupt Time Fixer-Bozulmuş zamanı düzeltici” ve “Peak Remover-Tepedeğer Silici”. 

Bu araçlar kullanılarak kolaylıkla işlem yapabilirsiniz. İşlem sonucu oluşturulan dosyayı indirip kullanabilir ya da doğrudan Strava’ya yükleyebilirsiniz. 

FIT File Viewer

FIT dosyaları Garmin tarafından geliştirilmekte ve kullanılmakta. Diğer dosyalardan en büyük farkı binary(düzenleyicide görüntülenemeyen) tipte olması. Ancak boyutlarının küçük olması nedeniyle GPS’li bisiklet bilgisayarlarının tercih edilen dosya formatı durumunda. 

FitFileViewer ile .fit dosyalarının verilerini görüntülemek mümkün. Eğer dosyanızın veri içeriği uygun ise bir .gpx dosyasına da dönüştürebiliyorsunuz. Fit dosyanızın farklı bölümleri .csv (Comma Seperated Value-Virgülle ayrılmış değerler) dosyası şeklinde indirilebiliyor. Bu yapısı ile uygulama belirli bir bilgi seviyesine sahip kullanıcılara uygun. 

FitFileViewer bir “online” uygulama. 

https://www.fitfileviewer.com/

adresinden uygulamanın sayfasına ulaşıp .fit dosyanızı yükleyip sonuçları kullanabilmektesiniz. 

GPS Visualizer

GPS verilerinizi haritada görüntüleyebileceğiniz ve bunları Vikiloc’ta paylaşabileceğiniz bir “online” uygulama GPS Visualizer.

https://www.gpsvisualizer.com/

adresinden ücretsiz olarak kullanabileceğiniz bu uygulamaya ulaşabilirsiniz. 

GPS Visualizer pekçok kaynaktan ve farklı biçimdeki dosyayı kullanabiliyor. GPX, Google Earth (.kml/.kmz), Google Maps rotaları (URLs), Garmin Fitness (.fit), Garmin Forerunner (.xml/.hst/.tcx),  Google Sheets, iGO (.trk), Microsoft Excel spreadsheets (.xls/.xlsx),  Suunto X9/X9i (.sdf), TomTom (.pgl) ve .CSV dosyaları ve çok daha fazlası… 

Yüklenen dosyaları görüntülemenin yanında farklı biçimlerde çıktıları da alınabilmekte. Bunlar arasında .GPX, .PNG, .JPEG ve Google Maps biçimlerini sayabiliriz.