Geçtiğimiz ay Türkiye Triatlon Federasyonu’nun 2019 yarışma takvimi Yenişehir Triatlonu ile sona ermiş oldu. Bu yılki yoğun ve renkli ulusal yarış takvimi iki ayaktan oluşan Türkiye Duatlon Şampiyonası ile altı ayaktan oluşan Türkiye Triatlon Şampiyonası, ayrıca bir Balkan Şampiyonası ile bir de puansız triatlon yarışından oluşuyordu. 

Puanlı ulusal yarışlar haricinde ülkemizdeki önemli iki dev organizasyon olan Uluslararası Alanya Triatlonu ETU Elit/Genç Kupası yarışları ile Paratritalon Dünya Kupası yarışları da sezon sonunda ülkemiz adına ses getiren oldukça önemli yarışlardı.  Bu yıl 9-10 Mart’ta Marmaris’de duatlon şampiyonası ile start alan 2019 yarış sezonu, 19-20 Ekim’de puansız koşulan son yarış Yenişehir Triatlonu ile son bulmuş oldu.

2019 SEZONUNA BAKIŞ

2019 yarış sezonunda geriye dönük şöyle bir baktığımızda dikkatimizi çeken ilk şey, federasyonun bu yıl geçtiğimiz yıllara oranla çok daha fazla sayıda yarış organize ettiği oluyor. İkisi duatlon, sekizi triatlon olmak üzere toplam 10 yarışın koşulduğu sezondaki en büyük değişiklik standart mesafe yarış formatının değiştirilmiş olmasıydı. Bu yıl ulusal şampiyonada da geçtiğimiz yıllardan farklı olarak ilk kez non-draft standart mesafe (draftsız olimpik mesafe) yarışı koşuldu. Türkiye Şampiyonası’nı kovalayan yaş grupları sporcuları bu yeni uygulama ile hem draftlı, hem de draftsız yarışlardan topladıkları puanlarla yıl sonunda şampiyona kürsüsüne çıkma hakkı elde ettiler.

Draftsız koşulan yarışların şampiyonaya daha yüksek puan vermesinin yanı sıra TT bike (zamana karşı bisikleti)  kullanımının serbest olması fair game (adil oyun) açısından sezon boyu birçok kişinin aklını kurcalayan konu oldu. Darftsız yarışlarda TT bike, aerobar ve aero kask gibi unsurların sprint yarışlara uygun olan yol bisikleti ve ekipman kullanan sporculara göre yaklaşık 4-5 dakika kadar avantaj sağlıyor olması bu konuda yaş grupları arasında çeşitli tartışmalara yol açtı. Bu konu sadece ekipman farkı olarak değil, iki ayrı yarış formatının tek şampiyonaya puan vermesi de yaş grupları sporcuları arasında fikir ayrılıklarına neden oldu.

Konuyla ilgili olarak dünyaya baktığımız zaman dünya kupası ve kıta kupası grand finallerinde draftsız standart mesafe koşulduğunu görebilirsiniz. Bu konuda kesin bir kural olmamakla birlikte bu kupa yarışlarının sezon sonu büyük final yarışları non-draft standart mesafe yarışları şeklinde gerçekleşiyor. Diğer yandan dünyada son iki yılda konuyla ilgili olarak sprint yarış ve standart yarış şampiyonası diye bir ayrıma gidildiğini görebiliyoruz. Böylece darftlı yarışmak isteyen sporcular sprint şampiyonayı, darftsız yarışmak isteyenler ise standart mesafeyi seçebiliyorlar. Bu yıl ülkemizde test edilen yeni sistemin gelecek yıl için iki ayrı şampiyona olarak ayrılmasının tepkileri dindirmek ve ‘fair game’i sağlamak adına faydalı olacağı düşünülebilir. 

‘Fair game’i etkileyen bir başka durum ise draftlı yarışlarda yaş gruplarının en az 15 dakika ara ile üç ayrı dalga şeklinde start alması oldu. Darftlı yarışların doğası gereği benzer yüzme performansında olan sporcuların bisiklet etabında draft yaparak avantaj elde etmesi stratejisine ket vuran bu uygulama, sprint yarışların evrensel yarış format ve stratejisini sporcuların aleyhine bozmuş oldu.

SAYILARLA FEDERASYON YARIŞLARI

Yukarıda belirttiğimiz gibi duatlon sezonu Marmaris’de açılırken yarışlara 310 katılımcı iştirak etti. Ardından gelen ve son yarış olan Antalya Duatlon Şampiyonası kupa finaline 238 sporcu ile iştirak etti. Kupa finali olmasına karşın katılımcı sayısındaki düşüş dikkat çekici bir durumdu. 

Diğer yandan benzer şekilde katılımcı sayısındaki azalma sezon boyunca triatlon yarışlarında da sürdü. Sezon başındaki ilk yarış Alanya Triatlonu’na katılım 245, Didim Triatlonu’na 648, Eğirdir Triatlonu’na 576, İstanbul Balkan Şampiyonası’na 539, Avlu Triatlonu’na 306, Kuşadası Triatlonu’na 490, Alanya Triatlonu şampiyona (non draft) finaline 337, ertesi günkü uluslararası kısmına ise 106, puansız Yenişehir Triatlonu’na ise standart mesafeye 30, sprint mesafeye 51 sporcu katıldı.   Bu konuyla ilgili olarak sporcuların hedef yarış tercihi, ulaşım kolaylığı, yer, konaklama, parkur kalitesi vb. sebeplerin ön planda olduğunu düşünüyorum. Tüm bunların çok doğru analiz edilmesi için yapılacak olan basit bir anket yarış takvimini belirlemekte oldukça faydalı olabilir.

2019’DA İLKLER

Bu yıl federasyon yarışlarında iki ayrı draftsız standart mesafe yarışı yapılması farklı bir ilk oldu elbet ama daha başka ilkler de yaşandı. Sezonun ilk yarışı zorunlu yer değişikliği nedeniyle Alanya’da yapıldı. Takvimdeki ikinci yarış olan Didim Triatlonu, katılım sayısı 648 sporcu ile ülkemizdeki en kalabalık triatlon yarışı oldu. Eğirdir ise ilk kez draftsız bir ulusal yarışa ev sahipliği yaptı.

Öte yandan, ülkemizde ilk kez bir kanalda triatlon yarışı gerçekleştirildi. Birçok sporcunun katılmakta tereddüt ettiği Balıkesir Avlu Triatlonu sanılanın aksine hiçbir sorun yaşanmadan tamamlandı. Diğer yandan ilk kez sprint yarış olan Kuşadası’nda 400m civarında yükseltili yarış koşuldu. Hayli sert tırmanışlı parkuru olan Kuşadası Triatlonu adeta draftsız bir yarışa dönüştü. 

Bu yılki bir diğer önemli ilk ise federasyon yarışlarına ilk kez bir parlimpik kadın sporcunun katılmış olmasıydı. 

Farklı branşlarda başarıları olan Miray Ulaş’ın Kuşadası Triatlonu’na katılımı ile triatlon yarışlarındaki eksik renk tamamlanmış oldu.

Bu yılki ilklerden biri de sezon başladıktan sonra yarış kayıt ücretlerinde yapılan artış oldu. Sezon başındaki duatlon yarışlarında 120TL olan kayıt ücreti, sezonun il triatlon yarışı olan Alanya da 150TL’ye yükseltildi.

İPTAL VE YENI YERLER

Geçtiğimiz yıl ilk kez başarlı bir organizasyon ile yarışlara ev sahipliği yapan Ünye, yerel seçimler sonrası iptal olan yerler arasına girdi. Ünye’nin yerine ismi geçen yerlerden Zonguldak, Ankara ve Balıkesir arasından ipi göğüsleyen Balıkesir Avlu oldu. Diğer yandan sezon sonunda puansız koşulan Yenişehir Triatlonu ise sezon başında Mersin Büyükşehir Belediyesi’nin organizasyon şartlarını kabul etmemesi üstüne, Yenişehir’in konuya talip olması ile bu yıl puansız da olsa takvime girmiş oldu.

Normal şartlarda sezon sonunda ulusal ve uluslararası yarışlara ev sahipliği yapan Alanya’nın, bu yıl ilk kez iki ayrı tarihte triatlon yarışlara ev sahipliği yapması da yerler açıdan bir ilk sayılabilir. Yarış takviminde belirtilen ve sezonun ilk yarışı olarak görünen Gazipaşa Triatlonu, 31 Mart yerel seçimlerinden sonra değişen yönetimin azizliğine uğradı. Bu durum karşısında hızla tavır alan federasyon, yarışı Alanya’ya çekince ülkemizde triatlonun beşiği diye adlandırabileceğimiz turistik belde, bu yıl iki ayrı kez yarışlara kucak açmış oldu. 

ALANYA TRIATLONU ÖZEL

Bu yıl 29. kez yapılan Alanya Triatlonu 50’ye yakın ülkeden 1000’e yakın sporcunun katılımı ile gerçekleşirken, aynı zamanda ITU’nün (Uluslararası Triatlon Birliği) Paratriatlon Dünya Kupası (Paratriathlon World Cup – PTWC)  yarışları da yapıldı. Tokyo Paratriatlon Oyunları için puan arayan dünya çapındaki tecrübeli paratriatletler de Alanya’daydı. 

Her yıl olduğu gibi Alanya Belediyesi ve Spor Dairesi Başkanlığı, Türkiye Triatlon Federasyonu ve ETU işbirliği ile gerçekleştirilen yarışlar iki tam gün boyunca sürdü. Uzun yıllardır kesiksiz devam eden bu dev organizasyon, bu yıl Paratriatlon Dünya Kupası gibi dünya çapında önemli bir kupa yarışına da ev sahipliği yaptı. Ayrıca Alanya, uluslararası dev organizasyonlara ev sahipliği yapmasının yanı sıra son iki yıldır Türkiye Şampiyonası finallerine de ev sahipliği yaparak Kuşadası’nın bu konudaki tahtını elinden almış görünüyor. Final yarışının bu güzel beldemizde yapılıyor olması, 1991 yılından bu yana en uzun soluklu yarış organizasyonun ev sahipliğini yapan Alanya adına oldukça güzel ve manidar bir seçim elbette. Ülkemizde triatlonun başkenti sayılan Alanya’nın uzun yıllardır elde ettiği tecrübe ve başarılı organizasyonlar elbette yadsınamaz.

Bilhassa bu yıl gerçekleştirilen Paratiratlon Dünya Kupası yarışları sezona damgasını vurdu. A’dan Z’ye görev alan herkes ve organizasyon tıkır tıkır işledi. Beraberindeki ETU Avrupa Kupası yarışları da aynı şekilde. Ülkemize yaptığı başarılı yarış organizasyonları ile prestij kazandıran Alanya Belediye Başkanı Adem Murat Yücel ve Türkiye Triatlon Federasyonu Başkanı Bayram Yalçınkaya ve şahsında herkese teşekkür etmek gerekiyor. 

Öte yandan Alanya’da yapılan yarışlarda tüm güzelliklere gölge düşüren iki konu olduğu düşünülebilir. Birincisi; bisiklet parkurundaki akışın trafiğe ters istikamette olması çok ciddi sporcu ve yaya güvenlik sorunu yaratıyor. Hem final yarışında hem de ertesi gün yapılan sprint yarışta, trafiğe göre ters yönde akan bisiklet etabında çok ciddi yaralanmalı yaya-sporcu kazaları yaşandı. Karşıdan karşıya geçmek isteyen yayalar alışkanlık gereği yolun solunu kontrol edip geçiş yapmaya kalktıkları için ters istikametten gelen bisikletçilerle çarpışarak yaralandılar. Bu saat yönündeki akış uygulamasının gelecek yıl mutlaka normal trafik akışı yönünde değiştirilmesi gerekiyor. Aksi takdirde çok daha kötü kazalar yaşanması işten bile değil. 

İkinci konu ise, kilit taşlı bisiklet parkuru.  Değişim alanından çıktıktan sonra yaklaşık 2km boyunca eski ve rijit yapısı bozulmuş yolda bisiklet sürmek zorunda kalan sporcular köşe kapmaca oynuyorlar. Bozuk ve dalgalı zeminde yer yer oluşan yarıklar hem sporcu güvenliği, hem de pahalı bisikletler için ciddi bir sorun teşkil ediyor. Konuyla ilgili olarak bazı sporcuların bisikletlerinin zarar göreceği düşüncesi ile Alanya’ya gelmekten vazgeçtiklerine ve gelenlerin de konuya dair şikayetlerine şahit olduk. Alanya’nın final yarışı olmasına karşın katılım sayılarındaki az da olsa düşüşün sebeplerinden biri de bu olduğu düşünülebilir. Dünya ve avrupa kupası yarışlarının yapıldığı triatlonun başkentinde 2km’lik bu kırık dökük kilit taşlı yolun asfaltlanmasının artık bir zorunluluk olduğunu düşünüyoruz.

Bikepedia’daki ilk yazımda 2019 sezonu için yaş grupları açısından genel bir değerlendirme yapmaya çalıştım. Gelecek ay Türkiye Triatlon Federasyonu Başkanı Bayram Yalçınkaya’nın içinde bulunduğumuz yıla dair görüş ve düşüncelerine yer vermeye çalışacağız. 

Herkese tiratlonlu günler.