Sofranızı baharatlarla donatın

İnsanların ateşi ilk bulduğu dönemlerden beri kullanılan baharatlar kültürümüzde de çok önemli bir yer tutuyor. Son zamanlarda baharatların faydaları ve vücudumuza etkileri çok daha fazla keşfedilmeye başlandı. Baharatlar, yemeye tat vermenin yanı sıra sağlığımıza sağlık katıyor, bağışıklık sistemimizi kuvvetlendiriyor ve metabolizmamızın hızını da arttırabiliyorlar.  Bu nedenle özellikle pandemi nedeni ile bağışıklık sistemini kuvvetlendirmek isteyenler ve bahar aylarının gelmesi ile beraber formunu korumak veya forma girmek isteyen kişiler de mutlaka sofralarını baharatlarla donatmalıdır.   

Havayı temizlemek için Zencefil: Mezapotamya’da bulunan toprak levhalarda zencefilin içeceklere karıştırıldığı ve havayı temizlediği yazılıdır. Denizcilerin yazmış olduğu eserlerde ise Çinli denizcilerin denize açılırken deniz tutmasına karşı yanlarına zencefil aldıkları yazmaktadır. Zencefil hem bağışıklık güçlendirmede hem de bulantıları önlemede kullanılabilecek harika bir baharattır.  

Antioksidan etki için Zerdeçal: Serbest radikaller vücutta sağlıklı hücrelere zarar verir.  Zerdeçalın etken maddesi olan kurkumin yüksek antioksidan etkisiyle bu zararlı molekülleri yok eder. Anti­inflamatuar ve antioksidan özelliği ile zerdeçal bu günlerde imdadımıza yetişen bir diğer baharat.  

Sindirimi kolaylaştırmak için Karabiber: Sindirimi kolaylaştırmanın ve bağışıklığı güçlendirmenin yanı sıra hoş kokusu ile hemen hemen her yemeğe eklenebilir. Antioksidan ve antibakteriyel özelliğe sahiptir. Gaz oluşumunu azaltır, terlemeyi arttırır ve diüretik etkisi de vardır. K vitamini ve demirin de iyi bir kaynağı olarak bilinir. İçeriğindeki piperin maddesi ile metabolizmayı hızlandırabileceğine dair çalışmalar vardır.

Boğaz ağrıları için Karanfil: Eugonel maddesini içermektedir. Boğaz ağrılarının tedavisinde kullanılmaktadır. Aynı zamanda karanfil bağışıklık sistemimizi güçlendirmektedir. İçerisinde serbest radikallerin gelişimini engelleyecek karaciğeri zararlı etkilerden koruyacak yüksek miktarda antioksidan içermektedir.

Hücre hasarı için Çörekotu: Yapılan çalışmalar çörek otu yağının vücudu toksinlerden koruduğunu ve zararlı etkileri azalttığını kanıtlamaktadır. Çörekotunun antioksidan, antibakteriyel ve antiinflamatuar etkileri vardır ve bu etkiler hücre hasarının olasılığını azaltarak vücudu desteklemektedir. İçerdiği fitokimyasalların kansere karşı dahi olumlu etkileri olabilmektedir. 

Antimikrobiyal etki için Tarçın: Tarçının antimikrobiyal etkisi vardır. Yani mikropların gelişimini ve vücuda yayılmasını yavaşlatmaktadır. Aynı zamanda yüksek miktarda antioksidan içerir. Böylece serbest radikallerin vücuttan uzaklaşmasında da rol oynar.

Sinirleri yatıştırmak için Kimyon: Sindirimi kolaylaştırıcı etki gösterir. Gaz söktürücü ve sinirleri yatıştırıcı etkisi vardır. Helicobacter pylori gelişimini önleyerek özellikle mide ve akciğer tümörünü engellediğini bildiren çalışmalar vardır. Koku ve tat vermenin yanında sindirimi rahatlatmak için özellikle et yemeklerinde kullanımı tercih edilmelidir.  Demirin çok iyi, manganezin ise iyi bir kaynağı kabul edilir. 

Ateş düşürmek için Kişniş: Kişnişin içeriği vitamin ve minerallerden de zengindir. A ve C vitamini, fosfor, manganez, demir, magnezyum minerallerini içerir. Aynı zamanda diyet lifi, elzem yağlar, antioksidanları da içermektedir. Sindirim sisteminde etkili olan kişniş tohumu spazm ve gaz gidericidir. Kişnişin ağrı kesici, sakinleştirici ve kuvvet verici etkileri de vardır. Ateş düşürücü, iştah açıcı, balgam ve idrar söktürücüdür. Kan şekerini düzenler. Aynı zamanda kötü kolesterol LDL’yi düşürerek damarlarda plak oluşumunu engelleyerek kalp sağlığını korur.

Hazımsızlık için Kakule: Bağışıklık sistemini güçlendirir. Kötü huylu hücrelere karşı vücudun kendini savunmasında vücudu destekler. Hazımsızlığa çok iyi gelir. Özellikle yağlı ve ağır yemekler sonucu oluşan sindirim problemlerini etkili bir şekilde çözen bir baharattır. Aynı zamanda sindirim zorluğu yaşayan kişiler için de iyi bir baharattır.

Metabolizma hızlandıran salata sosu: 

1 çay kaşığı zerdeçal

½ çay kaşığı karabiber

2 yemek kaşığı zeytinyağı

1 tane limon suyu

1 yemek kaşığı organik elma sirkesi

1 yemek kaşığı organik nar ekşisi 

Not: Her hangi bir hastalığı olan, gebe veya emziren anneler uzmanlarına danışmalıdır. 

Diyetisyen Deniz ZÜNBÜLCAN