Bandırma Bisiklet Grubu’nda yönetim kurulu başkanlığı yapan Olcay Türker ile sohbet edip, Bandırma’da yetişkinlerin bisiklet kullanmalarının ayıp görüldüğü yıllardan bu güne, bisiklet kültürünün değişimi, gelişimi ve bisikletlilerin hedefleri üzerine konuştuk.

Öncelikle kendinizi tanıtır mısınız?

1994 yılında Balıkesir’in Bandırma ilçesinde doğdum. Üniversiteye kadar okul eğitimimi Bandırma’da sürdürdüm. Lisans eğitimimi Edirne’nin Keşan ilçesinde tamamladım. Şu anda Bandırma 17 Eylül Üniversitesi’nde yüksek lisans eğitimime devam etmekteyim. Bisiklet hayatıma 7 yaşında babamın aldığı yeşil renkli bisiklet ile başladım. Lise dönemime kadar Bandırma’nın yokuşlu sokaklarında aktif bir bisiklet kullanıcısıydım. Lise dönemimde şehrimizde, maalesef ki büyüklerin bisiklet kullanması ayıplandığı için, üniversite dönemime kadar bisikletten uzak kaldım. 2015 yılında aktif bisiklet hayatına tekrar dönüş yaptım. 

Bandırma Bisiklet Grubu ile şehrimizde bisiklete bakış açısının 4 yıldan beri olumlu yönde değiştiğini gözlemlemekteyim. Aktif bisiklet yaşamımdan ve 4 yıldır Yönetim Kurulu Başkanlığı yaptığım BANBİS’ten edindiğim tecrübeler ışığında, yüksek lisans eğitimimde de tez konumu bisiklet üzerinden belirlemek istedim. Bu sebeple danışman hocam Prof. Dr. Serap Palaz ile birlikte ülkemizde aktif bisiklet kullanımının iş yaşamına etkisini inceleyeceğiz. Bu tez çalışması sonlandığında ülkemizdeki işverenlerin bisiklete bakış açısında daha fazla olumlu gelişmeler yaşanacağına inanıyorum.

Bandırma Bisiklet Grubu ne zaman kuruldu?

Bandırma Bisiklet Grubu (BANBİS), 16 Haziran 2016 tarihinde Bandırma sahilinde birbirini daha önce tanımayan iki bisiklet severin karşılaşıp bu tarihte birlikte ilk kez sürüşe çıkmasıyla kurulmuştur.

Grubun kuruluş hikâyesini öğrenebilir miyiz?

Profesyonel bisiklet hayatıma öğrencilik yıllarımda ev arkadaşlarımın teşvikleriyle üniversite okuduğum şehir olan Edirne’nin Keşan ilçesinde başladım. Keşan’da yerel grup olan Saros Doğa Sporları Topluluğu(SARDOS) ile bisiklet sürüşlerine katılarak hem bisiklet sporunu hem de toplu sürüş kurallarını öğrendim. 2016 yılında mezun olup Bandırma’ya döndüğümde bu tür oluşumların memleketimde olmadığını gördüm ve SARDOS grubunun Başkanı Faruk Eker’den öğrendiğim bilgiler ışığında ve onun desteğiyle şehrimde böyle bir oluşum kurmaya karar verdim.

Ancak hiçbir yakın arkadaşım bisiklet kullanmıyordu. Bir gün Bandırma sahilinde otururken bir bisikletçinin, bisikletinin her yerine ışıklar takıp gezdiğini gördüm, koştum yakaladım önüne geçtim. Düşüncelerimden bahsedip, ertesi gün birlikte bisiklet sürüşüne çıkmamızı istedim. Daha önce tanımadığım ve bir anda önüne atladığım bu arkadaş ilk başta korkup çekinse de talebimi kabul etti ve 16 Haziran 2016 tarihinde ilk sürüşümüze çıktık. Daha sonra öğrendim ki arkadaşımız önüne atladığım o akşam yeni aldığı bisikletle ilk defa dışarı çıkıp pedallamaya başlamış.

Bu ilk sürüşün ardından, sürüş esnasında çektiğimiz fotoğraflar ile bir tur yazısı hazırladım ve Facebook üzerinden paylaştım. 2 gün sonra Facebook üzerinden tekrardan tura çıkacağımızı tarih, saat ve buluşma yeri bilgisi vererek paylaştım. Paylaşımlar ilgi çekti ve grubumuz, Bandırma’daki potansiyeli yakalayarak, üyelerimizin destekleri ve yönetim ekibimizin başarılı çalışmalarıyla günden güne büyüyerek, bugün her yaştan her meslek grubundan bay ve bayan üyesiyle bölgemizin en aktif, yerel ve ulusal basında adından sıkça söz edilen, ülkemizin çeşitli şehirlerindeki diğer gruplara da örnek olan bir sivil toplum kuruluşu haline geldi.

Mevcut üye sayınız nedir?

Bandırma Bisiklet Grubu olarak bölgemizde 350 civarında üyemiz bulunmakta ve bunların 150 kadarı aktif olarak organizasyonlarımıza katılmaktadır.

Kadınların grup sürüşlerine katılımı nasıl?

Kayıtlı üye istatistiklerimize göre grubumuzun %23,3’ünü kadın üyelerimiz oluşturmaktadır. İlk yıllarımızda kadın üye sayımız hiç yoktu. Birkaç kadın bisikletseverin aramıza katılmasıyla birlikte Bandırma’da bulunan kadın bisikletseverler bundan güç buldu ve yıldan yıla kadın üye sayımız sürekli artış gösterdi. Özellikle son yıllarda Bandırma’da Süslü Kadınlar Bisiklet Turu’nun büyük ilgi görmesiyle kadınların bisiklete yönelimi artmıştır. Yönetim ekibimize dâhil olan ve geçtiğimiz yıl Bandırma’da Süslü Kadınlar Bisiklet Turu organizatörlüğünü de üslenen Aysen Uçar’ın diğer üye ve üye olmayan kadınlara güç vermesiyle birlikte kadınların bisiklet sürüşlerine daha aktif bir şekilde katıldığını görmekteyiz.

Covid-19 dönemi grubu nasıl etkiledi?

Covid-19 virüsünün ülkemizde görülmeye başladığı 11 Mart’tan itibaren, yönetim kurulu üyelerimiz ile birlikte acil toplantı yaparak geçici süreliğine tüm bisiklet turlarımızı durdurma kararı aldık. Bu süre zarfında instagram üzerinden canlı yayınlar yaparak üyelerimiz ile bir nebze gülümsedik, eğlendik. Ülkemizde vaka sayılarının düşmeye başlaması ile birlikte birçok üyemizden turlarımızın yeniden ne zaman başlayacağı ile ilgili mesajlar aldık. Bunun üzerine yönetim ekibimizle toplantı yaparak “sosyal izolasyonlu sürüş planı” oluşturduk ve üyelerimize ilan ettik. Ancak turlara tekrar başlayabilmemiz için şehrimizdeki bazı kurumlar ile görüşmeler gerçekleştirmemiz gerekiyordu. Bu sebeple İlçe Spor Müdürlüğü’ne ziyarette bulunarak sosyal izolasyonlu sürüş planımızı anlattık. Ancak şehrimizde artan covid-19 vakaları sebebi ile ilçe spor müdürümüz olumsuz görüş bildirdiler. Yönetim ekibimizle tekrar bir değerlendirme yaparak, turlarımızı bir süre daha durdurma kararı aldık.

Grubun etkinliklerinden bahseder misiniz?

Grubumuz kurulduğu günden bu yana kazanmış olduğu tecrübe ve üyelerin ortak talepleri doğrultusunda organizasyon yapısını şu şekilde şekillendirmiştir: 1 Nisan’dan 1 Kasım’a kadar Pazartesi akşamları yeni üye alıştırma sürüşleri adı altında kısa mesafeli parkurlarda yavaş tempolu sürüşler, Çarşamba akşamları ise daha uzun mesafeli parkurlarda daha yüksek tempolu sürüşler yapmaktayız.

1 Kasım’dan 1 Nisan’a kadar olan zamanda ise pazartesi akşamı yeni üye alıştırma sürüşlerimizi cumartesi sabahına, Çarşamba akşamı antrenman sürüşlerimizi ise Pazar sabahına alıp bölgemizin iklimsel yapısına önem göstererek daha güvenli ve sağlıklı sürüşler gerçekleştirmekteyiz. Bunların yanında zaman zaman “Gülen Çocuklar Bisiklet Turu” adında küçük çocuklar için Bandırma sahilinde etkinlikler ve bisiklet sürüşleri yapıyoruz. Her yıl 19 Mayıs’ta büyük katılım ile Bandırma İlçe Spor Müdürlüğü ile birlikte “Gençlik Sürüşü” gerçekleştiriyoruz.

Ayrıca ilkini 2017 yılında gerçekleştirdiğimiz ve geçtiğimiz yıl üçüncüsünü düzenleyerek geleneksel hale getirdiğimiz “Kapıdağ Yarımadası Bisiklet Festivali” adında, 3 günden oluşan ülkemizin çeşitli şehirlerinden bisiklet sporcularının ve kulüplerinin katıldığı bisiklet festivalini düzenlemekteyiz. Bisikletin yanı sıra bölge halkına doğa sevgisini aşılamak ve çevre bilinci kazandırmak amacıyla ayda bir kez olmak üzere doğa yürüyüşleri düzenlemekteyiz.

Kapıdağ Bisiklet Festivalinden bahseder misiniz?

Kapıdağ Yarımadası ülkemizdeki en iyi ilk 10 bisiklet rotası içerisinde yer almaktadır. BANBİS olarak kurulduğumuz günden itibaren Kapıdağ Yarımadası’nda bisiklet festivali düzenleme hayalimiz oluştu. İlk kez 2017 yılında Erdek Zamanı Festivali kapsamında Kapıdağ Yarımadası Bisiklet Turu’nu gerçekleştirdik. O yıl ülkemizin 18 farklı şehrinden 100 bisikletsever festivalimize katılmıştı. Kapıdağ Yarımadası doğal güzellikleriyle, mavisi ve yeşiliyle, denizi, şelalesi ve tarihi yapısıyla katılımcılarımız tarafından çok beğenilmektedir. Yokuşlarıyla zorlu bir parkur olan Kapıdağ Yarımadası’ndaki, bisiklet festivaline katılan bisiklet severler tarafından yıllardır bir söz söylenir; “Kapıdağ’da bisiklet sürmeyen kendine bisikletçiyim demesin”.

2018 yılında “Kapıdağ Yarımadası Bisiklet Festivali” olarak adlandırdığımız festival 2019 yılında isim patenti de alınarak resmi olarak tescillenmiştir. Yıldan yıla organizasyon yapısında ve güzergâhlarda yapılan iyileştirmeler ile katılımcılar muhteşem bir atmosfer içinde unutulmaz anılar bırakmaktadır. Kapıdağ Yarımadasında her yıl düzenlenen bisiklet festivali ile turizmde de bir artış yaşanmakta ve festivale katılan bisikletseverler daha sonra aileleriyle de buralarda tatil yapmaya gelmektedirler. Kapıdağ Yarımadası Bisiklet Festivali ile bölge halkının da bisiklete ilgisi artmıştır. Balıkesir Büyükşehir Belediyesi, Bandırma Belediyesi ve Erdek Belediyesi tarafından aynı anda desteklenen bir festival olmuştur. 2019 yılında Kibar Holding bünyesinde bulunan AssanFoods ile sponsorluk anlaşması yaparak festivalimizi daha profesyonel hale getirdik. 

2020 yılında yine AssanFoods ana sponsorluğunda dördüncüsünü düzenleyeceğimiz Kapıdağ Yarımadası Bisiklet Festivali’ni maalesef ki pandemi sebebi ile 2021 yılında düzenleme kararı aldık.

Grubun ortak olarak sürüş yapmaktan zevk aldığı mekân var mıdır?

Manyas-Kuşcenneti Milli Parkına yaptığımız sürüşlerimiz son 4 yılı baz aldığımızda en çok sevilen parkurumuz diyebiliriz.

Bölgenizde bisiklete olan ilgiyi nasıl görüyorsunuz?

Kurulduğumuz yıl olan 2016 yılında şehrimizde aktif bisiklet kullanıcı sayısı bir elin parmaklarını geçmiyordu diyebiliriz. Büyüklerin kullanmaması gereken ayıplanan bir araç olarak görülüyordu. Günden güne, yıldan yıla artan üye sayımız ile artık bölge halkı bisiklet sporunun farkına varmış görünüyor. Ön yargılar büyük ölçüde yıkıldı. İlk zamanlarda trafikte saygı görmeyen bisikletseverler artık geçmişe oranla daha fazla saygı görmeye başladılar. İçerisinde bisiklet sevdası olup, binmeye cesareti olmayan kişiler de grup sürüşlerini gerek yol kenarında, gerek yerel basında, gerekse sosyal medyada görerek aramıza katılmaya başladılar. Şehrimizde bisiklete olan talep günden güne artıyor diyebiliriz.

Belediyelerin bölgenizde bisiklet kullanımını arttırmak için yaptıklarını nasıl buluyorsunuz?

Kurulduğumuz ilk yıllarda belediyeler tarafından ciddiyetle karşılanmıyorduk. Ancak üye sayımızın artması ile birlikte bölge belediyelerimiz tarafından çeşitli organizasyonlarımız için maddi ve manevi destek görmeye başladık. Özellikle Kapıdağ Yarımadası Festivaline başta Balıkesir Büyükşehir Belediyesi, Bandırma Belediyesi, Erdek Belediyesi maddi sponsorluklarda bulunmuşlardır. Ancak bölgemizde bisiklet kullanımını arttırmak için bu güne kadar belediyelerimizin herhangi bir atılım yaptığını söyleyemeyiz. Özellikle Bandırma’mızda bisiklet yolu için herhangi bir şey yapılmamıştır. 2020 yılının Şubat ayında Balıkesir Büyükşehir Belediyesi tarafından ilçelerdeki tüm bisiklet grupları, dernekleri temsilcileri davet edilerek bisiklet çalıştayı düzenlenmiştir. Bisiklet çalıştayında alınan kararların büyük ölçüde uygulanmasını temenni ediyoruz.