Strava’da Watt Ölçer İnceleme

Strava gücü nasıl hesaplıyor? Doğru mu hesaplıyor? Çıkan gücü (watt değerlerini) nasıl değerlendirebiliriz ve kullanabiliriz? Normalde güç ölçerler (powermetre-wattmetre) doğrudan bağlantı ile aynakol yaprakları üzerinden, teker göbekleri üzerinden veya pedallardan doğrudan ölçüm yapmaktadır. Bunun dışında güç (watt) değeri, ortalama bir güç değeri olarak doğruya yakın hesaplanabiliyor. Şimdi diyeceksiniz “Neden güç (watt) bize lazım olsun, ortalama hızıma bakarım oradan performansımı anlarım”… Ama her zaman eğimsiz yolda bisiklet sürmeyiz. Tırmanışları bol olan bir yolda veya kırmızı ışıkları çok olan bir yolda ortalama hızımız düşük çıkacaktır ve bizi yanıltacaktır. İşte burada bize kendimizin veya bir başkasının performansını anlamak için watt değerleri çok işimize yarayacaktır. Sadece hız (km/saat) yöntemi veya sadece güç (watt) yöntemi kullanmayıp, her iki yöntemi de aynı anda kullanırsak performans durumunu daha çok ayrıntılı olarak anlarız. Güç olayına bir giriş yaparsak, performans ağırlıklı sürüş yapan kişilerin ufku genişleyecektir.

Bu yazıda amaçlanan fazla ayrıntıya girmeden yeni bir yön göstermektir. Güç ölçer (powermetre-wattmetre) takılı olsaydı kabaca şöyle hesaplayacaktı: Güç = Kuvvet x Kadans. Neden mi? Çünkü güç demek birim zamanda yapılan iş demektir. Yani pedala ne kadar kuvvet uyguladığınız ne kadar güç üretildiğini göstermez; aynı zamanda pedalın ne kadar hızlı tur attığını da ölçmemiz gerekir. Bu ikisinin birlikteliği yani pedala uygulanan kuvvet ve pedalın dönme hızı üretilen gücü verir. Düşük kuvvet uygulayıp yüksek kadansla veya yüksek kuvvet uygulayıp düşük kadansla aynı gücü çıkarabilirsiniz.

Sürüş sırasında üretilen güç 4 değişik bileşenden oluşur:

1. İleri hareketin yuvarlanma direncinin üstesinden gelmek için üretilen güç.

2. Rüzgar direncini yenmek için üretilen güç. (Strava bunu yok sayıyor)

3. Yerçekiminin üstesinden gelmek için üretilen güç (tepelerin tırmanılması durumunda).

4. Bir hızdan diğerine hızlanmak için üretilen güç (ara hızlanmalar).

Üretilen toplam güç, P (toplam), dört güç bileşeninin toplamıdır.

P (toplam) = P (yuvarlanma direnci) + P (rüzgar) + P (yerçekimi) + P (hızlanma)

Yolculuk sırasında rüzgar hızı veya hava yoğunluğu bilinmediğinden, Strava çevresel rüzgar koşullarını yok kabul ediyor. Formül içinde sürükleme katsayısı, bindiğiniz bisiklet türüne göre belirlenir (TT bisikletleri dağ bisikletlerinden daha az sürüklemeye sahiptir) ve yüzey alanı için tek bir sabit sayı kullanıyor. Strava ile hesaplanan gücün, çoğu durumda watt sayısının bir güç ölçer tarafından sağlanan sayılara çok yakın olduğu Strava tarafından görülmüş. Strava’nın hesapladığı güç değerleri ile krankta üretilenlerin arasında küçük bir fark oluşacaktır ve çoğu durumda bunu göz ardı etmemiz daha pratik olacaktır. Ben Strava’nın hesapladığı watt değerlerini aşağıda yazdığım gibi kullanıyorum. İşin içine girdikçe benim de kullanım şeklim değişecektir, sizin de konuya hakim oldukça kullanım şekliniz değişecektir.

1. Durum: Günlük sabah evden-işe gidiş ve akşam işten-eve dönüşlerimde 10’ar km mesafem var ve bu mesafeyi yoğunlaştırılmış günlük antrenman olsun diye yapabileceğim en hızlı ve en hızlanmalı şekilde sürerek yapıyorum. Bornova’dan Alsancak’a sahil yolundan 20 dakika psikolojik sınırının altına inmek üzereyim ve bunu yaparken 260 watt’ları buluyorum. Ortalama hızım (26-27 km/saat) beklediğim kadar yüksek olmuyor. Çünkü çok dur kalk yapmaktayım. Daha ağır olsun ve daha rahat sürüş yapayım diye MTB bisikletimle sıfırdan +40 km/saat hızlara hemen çıkmaya çalışıyorum. Her yerde ara ivmelenmeler yapıyorum ve 2 adet kısa (Smyrna Meydanı ilerisi Altınyol’u geçen köprü ve liman üstü viyadük) tırmanışım var. Bu iki tırmanışta da maksimum güç üretmeye çalışıyorum. Adeta zinciri kırmaya çalışıyorum diyebilirim.

2. Durum: Yol bisikleti ile antrenman yaptığımda orta uzun mesafelerde (100 km) en az 150 watt’ı bulamazsam kendime kızıyorum, demek ki lay-lay-lom sürüşü yapmışım diyorum. Tüm sürüşlerde +200 watt çıktığında, tamam işte budur diyorum. Herkes kendi performans durumuna göre ayrı referans noktaları oluşturacaktır ama bu da ancak bol bol deneme yanılma ile olabilir.

Haydi, şimdi bisiklet zincirinizi kırma zamanı!

Selim ZX