Bisikletle Dünyayı Gezen İlk Kadın

24 yaşında olan evli ve üç çocuk annesi Annie, 25 Haziran 1894 yılında dünyanın çevresini bisiklet ile dolaşmaya karar veriyor. Asıl soyadı Kopchovsky olan ve yahudi bir aileden gelen Annie, kendisini dışarıdan gelecek olan ön yargıları korumak amacıyla bir karakter kurgulayarak kendisini Annie Londonderry ve bekar, çocuksuz bir insan olarak tanıtır. Kadınların büyük hedeflerle ortaya çıkmasını bile kabul etmeyen toplumda üç çocuklu bir anne için bu imkansız bir durumdu. Annie’nin yaratmış olduğu bu kurgusal karakter ile yahudi kimliği de artık bir engel olmayacaktı. Annie hiç eğitim almamış, 7 yaşında öksüz kalmış ve 18 yaşında Max adında işportacı bir adam ile evlenmiş. Annie, her zaman hayattan daha fazlasını isteyen biriydi. İlerleyen zamanlarda Annie, “Hayatımın geri kalan yıllarını, kucağımda bir bebek ve üstümde bir önlükle geçirmek istemedim” diye kaleme alacaktı. Annie tura başlamadan önce başlangıç noktasında Ilımlı Hristiyan Birliği’nin yerel başkanı, kadınların oy hakkı için mücadele edenler de dahil olmak üzere bu kalabalığa kadınlar ile erkeklerin eşit fırsatlara sahip olmaları gerektiğini ve Annie’nin de kadınların her şeyi yapabilecekleri bir sembol olarak ilerleyen zamanlarda karşımıza çıkacağını anlatıyordu. O yıllarda özgürlüğün sembolü haline gelen bisikleti Annie ün, servet ve özgürlüğünü kazanmak için bir fırsat olarak gördü. Kamuoyunun ilgisini sermayeye çevirerek ailesi için para kazanacağı bir plan geliştirdi. Annie, dünya çevresindeki bisiklet turu girişiminin iki varlıklı adam arasında bir bahis olarak düzenlediği açıklamasını yaptı. Eğer 15 ay içerisinde 5000$ kazanmış olarak dönerse 10.000$ kazanacaktı. Herhangi bir katkı almasına izin yoktu, sadece hediyelik eşya ve reklam satarak para kazanacaktı. Lithia Su Şirketi’ne başlangıçta 100$ ödeyerek sırtına bu şirketin reklamını alarak yola çıktı. İlk olarak yol için hafif bir elbise diktirdi ve elbisinin eteğini hızlı sürüşlerde beline dolayabiliyordu. Yeni şapka ve kauçuk bir ayakkabı aldı. Kadınların giydiği korsenin rahatsızlığından dolayı ondan kurtuldu. Annie’ye yapılan büyük uğurlamadan sonra 27 Haziran’da yola çıktı. 24 Eylül’de 1500 Km’den fazla yol yaparak Şikago’ya gelen Annie, amacına ulaşıp ulaşamayacağına dair şüphe duymaya başlamıştı. Artık Annie için bu durum kişisel bir mesele değildi, tüm kadınların sembolü haline geldi. Umudunu yitirmeden önce, Şikago Sterling Bisikletleri 26 kiloluk bir erkek bisikleti uyarlamayı ve bir reklam sözleşmesi teklifi etti. Sterling bisikletleri için tekerlek üreten bir üretici de, başka bir sözleşme sundu. Annie’nin bisikletinde iki tane reklam fişi olmuş oldu. Annie, New York’a geri dönmeye karar verdi, oradan Fransa’ya gidecek olan bir gemiye binecekti. Annie Şikago’dan pedal çevirmeye başladığında bol kesimli, bilekte bir pantolon giymişti. Erkek bisikletine binen bir kadın için konforlu bir seçenekti. Oysa yolcuğuna başlamadan önce bir gazeteci ona sorduğunda Annie “Dünyanın çevresini dolaşmaya girişecek kadar cüretkâr olmama rağmen, pantolon giymeye yetecek cüretim yok” şeklinde bir açıklamada bulunmuştu. New York Buffalo’ya ulaştıktan sonra çocuk pantolonu alarak, diz altında kısa pantalonlar giymeye başladı. Aynı zamanda siyah çoraplar, tüvit bir yelek, tozluk, ceket ve mavi bir gemici şapkası da giyiyordu. Annie’yi görenler şaşırıp kalarak kadın mı erkek mi olduğunu anlayamıyorlardı. New York’ta bindiği gemide ilgi odağı olarak burada yaşamış olduğu maceraları anlatıp güvertede bisiklet ile gezerek para topluyordu. Fransa’da bisiklet popüler olduğundan basında büyük ilgi gördü. Hatta Annie ile ilgili yazılarda minyon biri olmasına rağmen sadece kas ve enerjiden ibaretmiş gibi bahsedildi. Annie’nin yolculuğunun başlamasının üzerinden altı ay geçmişti, zaman azalıyordu. Marsilya’ya gitmek için güneye doğru sürmeye başlayan Annie, bir bez parçasına Fransızca mesaj yazarak ceketine iliştirmişti. Güneye giderken yol boyunca bisikletliler kendisine eşlik etti. Hava soğuk ve karlı, yollar çamurlu ve bir o kadar da yorgun olmasına rağmen Annie hedefine doğru sürmeye devam etti. Marsilya’ya ulaştığında kendisine sponsor olmak isteyen tüccarları görünce keyfi yerine geldi. Mısır’dan Sindney’e gitmek üzere 20 Ocak 1895’te ayrıldı. Annie artık bisikletinin üzerinde değil, onunla birlikte daha çok geziyordu. SriLanka’da bulunan yerel bir bisiklet kulübüyle 50 km’lik yol aldı. Şubat ayının ortalarında Singapur limanına girdiği sırada yerel bir gazete tarafından sahtekarlık ile suçlandı. Fransa ve Singapur arasını gemiyle geçmesi, Annie’nin bisikletle dolaşma iddiasına şüphe getiriyordu. Mart ayında San Francisco’ya ulaşarak, final yolculuğuna devam etti. Kendisine katılan bir bisikletçi ile Los Angelas’a kadar gitti. Annie’nin bisikletinin arkasında ve ceketinde 50’ye yakın bayrak ve geçtiği yerdeki kişilerin hediyeleri ve tüccarlardan almış olduğu sponsorluklar bulunuyordu ve eklemeye devam ediyordu. Annie, Omaha World Herald gazetesine verdiği söyleşide “İnanıyorum ki, yakın gelecekte her sınıftan kadınlar, uzun etekli ve dar görüşlü olanlar dışında, bir bisiklete bacaklarını açarak oturacak” diyordu. 15 ay sonra Annie , başlangıç noktası olan Boston’a dönebildi. Beklendiği kadar pedal çevirememiş olsa da yolculuğu tamamlaması büyük bir başarıydı. Sunumlar sırasında dram ve detaylar ile dolu bir hikaye anlatarak, izleyicileri etkiledi. Uzun süre gündemde olan Annie, zeki ve becerikli bir girişimci ve aynı zamanda eğlenceli bir konuşmacı olarak zihinlerde yer etti. Yukarıda bahsedilmiş olan parayı aldı mı sorusuna gelince, elbette hayır. Çünkü aslında ortada böyle bir iddia ve para yoktu. Hepsi kamuoyunun dikkatini çekmek için yapılmış olan kurguydu. Kendisi ve yolculuğu hakkında anlattığı pek çok şey de tamamen kurguydu fakat ne fark ederdi ki… Önemli olan başarılı bir reklam kampanyası yaparak bir ev kadının kendi hayatını baştan kurgulaması ve istediği şekilde biçimlendirmesiydi. Ailesi ile New Yok’a taşındı ve gazetecilik yaparak hayatına devam etti.

Bisikletle Dünyayı Gezen İlk Kadın: Annie Londonderry

Bilim ve Gelecek Dergisi Kasım 2015, syf:80-81

Peter Zheutlin, Around The World On Two Wheels

Annie Londonderry’s Extraordinary Ride Michael Elsohn Ross, A World of Her Own

24 Amazing Women Explorers and Adventurers

www.bostonglobe.com/arts/movies/2013/05/19/documentary-about-boston-woman-legendary-bicycle-trip-around-world-wins-and-kicks-off-bike-themed-film-festival/dItZtz0pynWKRqf40xkFsO/story.html

www. totalwomenscycling.com/lifestyle/10-facts-annie-londonderry